Sukkel jou kind om te spel? Hier is praktiese raad
Om ’n kind reg te leer spel kan ’n tamaai van ’n taak wees. Jy en jou kind se onderwyser sit dalk al met hande in die hare oor sy swak spelling en dit wil net nie verbeter nie. Hoe gemaak? Hoe kry jy dat jou kind reg spel en is daar praktiese wenke?
“Die vernaamste foute wat ons sien in kinders se spelling, hou verband met swak kennis en toepassing van spelreëls, met die gevolg dat kinders woorde foneties spel - hulle spel soos wat hulle die woord hoor,” sê Hannelie Brönner van Edublox.
“Ons sien dit veral by die volgende: verkleinings en meervoudsvorme - bv ‘hondjie’ as ‘hoinkie’ en reëls rondom oop -en geslote lettergrepe soos die spel van ‘ballon’ as ‘balon’, ‘elektrisiteit’ as ‘elektriesieteit’.”
Edublox is ’n verskaffer van gespesialiseerde hulpdienste vir lees, wiskunde en leer met bykans 40 plaaslike takke.
Edublox se multisensoriese kognitiewe ontwikkelingsprogramme stel leerders daartoe in staat om leerstruikelblokke soos lees-, spel- en wiskunde-probleme te oorkom, help hulle om lewenslange leerders te word en bemagtig hulle om hulle hoogste opvoedkundige doelwitte te bereik.
Volgens haar is vokaalverwarring ook ’n groot probleem.
“Ons sien dikwels dat kinders ‘ligte’ en ‘donker’ vokale verwar. Dit sluit in i/u, ie/uu, ee/eu en ei/ui. Hulle spel byvoorbeeld ‘pluk’ as ‘plik’ en ‘duur’ as ‘dier’ spel. Kinders sukkel ook dikwels om drie-letter vokale (oei/eeu) te memoriseer.”
Kinders verwar ook dikwels verskillende skryfwyses vir ’n klank soos ‘ei’ en ‘y’ of ‘v’ en ‘f’.
“Hierdie woorde moet dikwels visueel onthou word, aangesien daar nie spesifieke reëls is wat die gebruik duidelik maak nie.”
Sy sê ’n spesifieke spelprobleem wat dikwels voorkom, is die verwarring van soortgelyke letters.
“’n Algemeen aanvaarde aanduiding van disleksie is byvoorbeeld ‘b/d’ verwarring.
“Kinders verwar egter dikwels soortgelykvormige klanke, veral ‘j/h’ en ‘r/l’.
“Kinders wat hierdie probleme ervaar, sal dikwels ook letters binne woorde omruil of klanke weglaat.
“Hulle spel byvoorbeeld ‘kant’ as ‘tank’ of ‘geluk’ as ‘glik’. Indien kinders hierdie probleme ervaar, is daar normaalweg ʼn onderliggende prosesseringsprobleem wat aangespreek moet word.”
Daar is egter hulp en wenke vir as jou kind met die bogenoemde sukkel.
“Gereelde lees is baie belangrik vir die ontwikkeling van kinders se algemene woordeskat en sal beslis bydra om hulle kinders se spelprobleme aan te spreek,” sê Hannelie.
“Ouers behoort maklik in hulle kinders se skryfwerk te sien of hulle van die meer gereelde foute maak. Fokus op een spelreël of klank op ʼn slag, en lê dit vas voordat daar aanbeweeg word na die volgende reël of klank.”
Volgens haar kan die gebruik van flitskaarte en visuele voorstellings van spelreëls en klanke help met meer subtiele leer.
“Kaartjies van woorde wat die reëls illustreer, soos. ‘dro-me’ en ‘drom-me’ vir oop/geslote vokale dien as ’n kapstok vir die reël.
“Verder is spelspeletjies natuurlik ideaal om algemene spel te verbeter. In bordspeletjies kan woorde wat kinders gereeld verkeerd spel op kaartjies geskryf word en, voor ’n beurt, moet die woord eers gespel word om te kan aangaan.”
Sy sê indien jou kind se spelvermoë nie verbeter nie, moet jy spesialis-hulp soek.
“Ongelukkig is dit so dat party kinders se spelprobleem ’n aanduiding is van onderliggende geheue en/of prosesseringsprobleme. Opvoedkundige sielkundiges kan onderliggende probleme identifiseer en die regte ondersteuning aanbeveel.”
Die ATKV se Digispel-kompetisie fokus juis daarop om leerders se spelling te verbeter. Met ATKV-DigiSpel word leerders aangespoor om baie meer aandag aan die gebruik van Afrikaans te gee en nie net SMS-taal te gebruik nie. Inskrywings vir die kompetisie sluit 22 Oktober. Deelnemers wat vir ATKV-DigiTaal én ATKV-DigiSpel inskryf, ontvang 20%-afslag op hulle inskrywing vir ATKV-DigiSpel! Klik hier vir meer inligting oor ATKV-DigiSpel.